Grip op lichtuitdoving, grip op productie

Iedereen in de tuinbouw kent de vuistregel dat één procent meer licht één procent meer opbrengst oplevert. Daarom wil je als teler vanzelfsprekend dat je gewas zoveel mogelijk licht krijgt en dat sprake is van een geleidelijke lichtuitdoving in het gewas. “De lichtuitdoving is de vermindering van de aangeboden hoeveelheid licht verticaal door het gewas heen”, zegt Stéphane André, Consultant grow light performance bij Hortilux. “Vooral in de hogedraadteelt van komkommer, tomaat en paprika is het van cruciaal belang dat de lichtuitdoving geleidelijk verloopt. Heeft een blad eenmaal in de schaduw gehangen, dan vermindert namelijk het vermogen om het aangeboden licht optimaal te benutten en dit om te zetten in suikers. Maar een geleidelijke lichtuitdoving levert niet alleen productiewinst op; ondernemers kunnen op deze manier ook de aangeboden hoeveelheid licht – en dus ook hun groeilicht – optimaal en zo efficiënt mogelijk benutten.”

Lichtuitdoving gevisualiseerd

Veel telers hebben echter weinig inzicht in de precieze lichtuitdoving in het gewas, geeft Hans de Vries aan. Ook hij is Consultant grow light performance bij Hortilux. “Vaak weten ondernemers niet hoeveel licht een bepaalde bladlaag exact krijgt. Zij passen wel hun Leaf Area Index – het aantal vierkante meters blad per vierkante meter kasgrond – aan gedurende de seizoenen. Zo wordt in de winter meer blad geplukt, om ervoor te zorgen dat het geringe beschikbare licht zo diep mogelijk doordringt in het gewas. Maar of dit het gewenste effect heeft, is vaak niet duidelijk en kon tot voor kort niet worden getoetst.” Een speciaal algoritme dat Hortilux ontwikkelde, en dat onderdeel uitmaakt van het Consultant grow light performance, helpt telers nu om meer inzicht en grip te krijgen op de aangeboden hoeveelheid licht en de uitdoving hiervan in het gewas. “Het algoritme bepaalt deze uitdoving aan de hand van bepaalde parameters die telers ingeven”, zegt De Vries. “Concreet gaat het dan om het aantal stengels per vierkante meter, het aantal bladeren per stengel en het gemiddelde bladoppervlak. De totale hoeveelheid aangeboden licht wordt boven het gewas gemeten door middel van een PAR-sensor. De lichtuitdoving in het gewas wordt vervolgens weergegeven in een overzichtelijk plaatje.”

Het algoritme, dat is ontwikkeld op basis van lichtmetingen bij telers, is op dit moment geschikt voor grof en midden segment tomatenrassen. “Voor deze rassen hebben we, samen met Plant Lighting, standaardisaties voor lichthoeveelheden ontwikkeld”, zegt André. “Naar de toekomst toe zullen we dit uitbouwen naar andere rassen en wellicht ook komen tot een algemeen model.”

Productie naar hoger plan

Cruciale vraag is natuurlijk wat de toegevoegde waarde is van een visualisatie van de lichtuitdoving in het gewas? “Dit geeft de teler in de eerste plaats inzicht in of hij al dan niet de juiste bladplukstrategie hanteert, en of iedere bladlaag een maximale hoeveelheid licht ontvangt. Dit biedt handvatten om gericht bij te sturen”, benadrukt De Vries. “Hiermee kan ook de lichtuitdoving worden geoptimaliseerd; je krijgt als teler meer grip op iets wat nu vaak nattevingerwerk is. En een optimale en meer gelijkmatige lichtuitdoving resulteert in een hogere productie: hoe meer licht een bepaalde bladlaag ontvangt, hoe meer suikers de bladeren zullen aanmaken en hoe meer vruchten uiteindelijk kunnen worden geoogst. Kortom: op deze manier kun je je productie naar een hoger plan tillen.”

Optimalisatie LAI

Hoewel de Leaf Area Index (LAI) nodig is voor het vaststellen van de lichtuitdoving, kan meer inzicht in de lichtuitdoving anderzijds ook een hulpmiddel zijn bij het bepalen van de juiste LAI. “Een optimale LAI is heel belangrijk; iets waar veel telers zich niet van bewust zijn”, geeft André aan. “Een te lage LAI kost onvermijdelijk productie, doordat er te veel licht op de grond valt. Maar dat geldt ook voor een te hoge LAI: in dit geval gaan er te veel suikers naar de bladeren, wat ten koste gaat van de productie. Het is zaak om hierin een juiste balans te vinden, iets wat ook mede afhankelijk is van het seizoen. Een goed inzicht in de lichtuitdoving in het gewas kan daarbij helpen.”

Meer weten?

Hortilux vindt het belangrijk om kennis en relevante inzichten te delen. Daarom publiceren we binnenkort een artikel over hoe u als teler een optimaal lichtrendement kunt realiseren, en op deze manier uw productie verder kunt verbeteren. Daarnaast kunt u voor meer informatie natuurlijk altijd contact opnemen met de Consultants grow light performance van Hortilux: Stéphane André (tel. 06 -10282335 of s.andre@hortilux.com) en Hans de Vries ( tel. 06-57011488 of h.devries@hortilux.com).