Hoe kom je tot het ideale lichtrecept?
08/03/2019
Het eerlijke antwoord is dat het ideale lichtrecept nu nog te kostbaar is. Dat zou namelijk een dynamisch recept zijn, dat aan het begin van de dag anders is dan aan het einde van de dag. Er zijn lichtbronnen beschikbaar waarin het lichtspectrum te sturen is, maar deze worden nu voornamelijk gebruikt in onderzoeksfaciliteiten. Ze zijn namelijk nog te kostbaar voor een grotere productieomgeving.
Het lichtrecept dat een groot deel van de telers met LED-verlichting gebruikt, bestaat uit roodblauw/laagblauw en roodwit/laagblauw. De keuze hiervoor heeft vooral te maken met een hoge efficiency; de teler krijgt de maximale hoeveelheid groeilicht voor de minste hoeveelheid energie. Dit ziet men vooral terug bij kiloproducerende gewassen, zoals bijvoorbeeld tomaat en komkommer.
Er zijn echter meer redenen voor de keuze van een lichtrecept. Zo willen telers soms ook een kwaliteitsaspect beïnvloeden of de plantopbouw veranderen. Dit komt veel voor in de sierteelt. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om de compactheid van de plant, de uitloop van (bloem)scheuten en de knopopbouw. In deze gevallen wordt een lichtrecept op maat gemaakt.
Om verschillende redenen worden er proeven gedaan met lichtrecepten. Bijvoorbeeld doordat teelten die voorheen niet geschikt waren voor belichting onder HPS, met het juiste lichtrecept wel onder led kunnen worden geteeld. Of men wil de huidige HPS-belichting vervangen door LED, maar wil daarbij eerst weten op welke manier dit het beste rendeert. We zien een duidelijke trend waarin telers de stap maken van HPS naar LED of hybride (een combinatie van HPS en LED). Men wil een hoger lichtniveau, maar met lagere energiekosten en zonder extra stralingswarmte. Ook dan is er een nieuwe afstemming van het lichtrecept nodig. HPS-belichting heeft namelijk al een hoeveelheid verrood in het spectrum. Het verminderen van de hoeveelheid HPS maakt dat er extra verrood toegevoegd dient te worden aan het recept van de LED-verlichting.
Proef met lichtrecepten
Er zijn verschillende manieren om tot het gewenste lichtrecept te komen. De keuze voor een proefmethode is afhankelijk van het gewenste tijdspad. Als er voldoende tijd is, dan kiest een teler vaak voor fundamenteel onderzoek zonder daglicht in bijvoorbeeld een klimaatcel. Als er minder tijd beschikbaar is, zal men beginnen met een proef binnen de productieomgeving.
Zowel een proef in de productieomgeving als in een klimaatcel begint met een grove test. Vervolgens wordt er gekeken in welke mate de wijzigingen in plantfysiologie worden gerealiseerd. Op basis van deze wijzigingen worden er steeds nauwkeurigere proeven gedaan, waarbij er wordt gestuurd op de verschillende kleuren binnen het lichtspectrum.
Tip: De gouden tip voor het doen van een proef, is het blijven herhalen van de proef in verschillende seizoenen. Daarmee toets u de uitkomsten in de gehele teeltcyclus.
Als men na de afronding van de proef tot het gewenste resultaat is gekomen, wordt er gekeken naar de financiële haalbaarheid van het lichtrecept. Kortom, er wordt gekeken naar de opbrengst per vierkante meter, ten opzichte van het energieverbruik en de kosten van de lichtbron. Via groeilichtsoftware Hortisense kan de teler belangrijke prestatie-indicatoren uit de teelstrategie monitoren, op basis waarvan hij de hoeveelheid groeilicht kan bijsturen. Ook kan de teler een beroep doen op de Consultants grow light performance van Hortilux, die helpen bij het interpreteren van de groeilichtdata. Zo is de teler er zeker van dat hij de juiste beslissingen neemt voor een optimaal teeltresultaat.
Als eenmaal het gewenste lichtrecept is gevonden en dit door de teler wordt toegepast, zien we dat deze in de loop der jaren nog steeds kan wijzigen. Vaak heeft de keuze voor vernieuwing van het lichtrecept te maken met technologische vooruitgang.
Wilt u meer weten over de mogelijkheden voor uw teelt?
U kunt voor meer informatie contact opnemen met de Consultants grow light performance van Hortilux: Stéphane André (tel. 06 -10282335 of s.andre@hortilux.com) en Hans de Vries ( tel. 06-57011488 of h.devries@hortilux.com).